دوبلور بزرگی که هنوز در میان ما هستند

[تی ناز]

روزنامه هفت صبح - احمد رنجبر: به مناسبت درگذشت حسین عرفانی پرونده ای آماده کردیم برای هفت دوبلور شاخص که در جمع مان هستند ولی شرایط برای فعالیت حرفه ای شان مساعد نیست. این پرونده مروری است بر کارنامه و راز جاودانگی آنها

 

[تی ناز]

آخر هفته پیش برای دوبله ایران غمبار بود؛ یکی دیگر از چهره های برجسته این حوزه درگذشت: حسین عرفانی. دوبله که زمانی یکی از اضلاع اصلی فیلمسازی در ایران بود، بعد از تکنیک صدا سر صحنه و گسترش فیلم های زیرنویس، جایگاه سابق را از دست داد. متاسفانه شأن دوبلورهای کارکشته نیز رعایت نشد و حالا خیلی از آنها یا خانه نشین شده اند یا کارهای شان محدود شده است.

 

[تی ناز]

با احترام به همه بزرگان دوبله که از میان مان رفته اند، پرونده ای برای بازمانده ها تدارک دیده ایم. می دانیم جای خیلی از اسم ها خالی است؛ مثل سعید مظفری، ناصر ممدوح، نصرالله مدقالچی و ... ولی به دلیل محدودیت حجم صفحه به هفت چهره بسته شده. خانم های دوبلور هم در روزی دیگر سوژه مان خواهند شد.

 

[تی ناز]

 

[تی ناز]

پیش از آن گذری داریم به زندگی حرفه ای و شخصی زنده یاد عرفانی. او در سن نوزده سالگی به علی کسمایی در استودیو مولن روژ معرفی شد. پس از مدتی نزد احمد رسول زاده رفت و در فیلم پروفسور کم حافظه به کار گویندگی پرداخت که در آنجا احمد رسول زاده وی را به عنوان یک دوبلور خوب آینده برشمرد. سپس به استودیو شهاب رفت. از شاگردان ایشان می توان به پیمان برازنده اشاره کرد، دوبلور شهریار و پس از آن با مدیران دوبلاژ بسیاری از جمله عطاءالله کاملی آشنا شد و در اولین نقش اول خود به جای اورسن ولز صحبت کرد.

 

[تی ناز]

صدای بم مردانه عرفانی به شدت انعطاف پذیر بود و قابلیت تیپ سازی های مختلفی را داشت. چه تیپ های جدی و چه تیپ های کمدی. کمتر کسی مثل عرفان در میان دوبلورها هست که وقتی جدی حرف می زند صلابت صدایش به کاراکتر، اقتدار و جذبه می بخشد و در عین حال با همین جنس صدا و با استفاده از صداسازی هایی که در این زمینه توانمند بود نقش های کمدی و شخصیت های شاد و شنگول را هم باورپذیر می کرد.

 

[تی ناز]

از خصوصیات این گوینده دامنه صدایی مردانه و نیرومند، گسترده و قابل انعطاف او بود که از دل آن تیپ های مختلفی متولد می شد و به نقش هویت می داد. صلابت و هویتمندی را باید از ویژگی درونی صدای او دانست که در کنار بم و حجم و گستردگی تن صدایش به او موقعیتی می داد که از نظر انتخاب برای گویندگی به جای شخصیت های سرشناس نقش اول مرد تاریخ سینما از سوی مدیران برجسته دوبلاژ همیشه در اولویت باشد و از صداپیشگان منحصر به فرد دوبله ایران شود.

 

[تی ناز]

منوچهر اسماعیلی

 

[تی ناز]

سن: ۷۹ سال
شاخص ترین کاراکترهای ایرانی: برای یادآوری شخصیت هایی که با صدای منوچهر اسماعیلی در حافظه سینمادوستان حک شده، حجم این صفحه کافی نیست و لاجرم به برخی از آنها اشاره می کنیم. او در سریال «هزاردستان» جای سه شخصیت اصلی و یک کاراکتر فرعی حرف زده: خان مظفر (عزت الله انتظامی)، رضا تفنگچی (جمشید مشایخی)، شعبان جعفری (محمد علی کشاورز) و عمو نشاط (بازی جمشید لایق). او با علی حاتمی در «سوته دلان» (صدای اکبر عبدی) و «مادر» (صدای جمشید هاشم پور) هم همکاری داشته. صدای اسماعیلی با دو شخصیت مهمی که داریوش ارجمند بازی کرده نیز عجین شده: فیلم «ناخدا خورشید» و مالک اشتر سریال «امام علی (ع)». برای خاص و عام صدای اسماعیلی یادآور «قیصر» است که اگر نبود تشخص این صدا چه بسا ابهت قیصر تا این پایه در اذهان شکل نمی گرفت.

 

[تی ناز]

شاخص ترین کاراکترهای خارجی: منوچهر اسماعیلی به شخصیت های زیادی جان داده که خیلی از آنها عجین با شاهکارهای سینمایی هستند. صدای حمزه در فیلم محمد رسول الله (ص) با بازی آنتونی کوئین همچنان از برگ برنده های دوبله فارسی این فیلم محسوب می شود. اصلا آنتونی کوئین را با صدای او به یاد می آوردیم؛ از جمله فیلم های «باراباس» و «زوربای یونانی» ... مگر صدای ژرار دوپاردیو در نقش دانتون از حافظه ها پاک می شود؟ حرف زدن در فیلم «بیلیاردباز» و «مردی برای تمام فصول» از دیگر شاهکارهای اسماعیلی است.