
شام آخر (The Last Supper)
داوینچی در اواخر قرن نوزدهم، کشیدن تصویری را شروع کرد که امروزه در لیست نقاشی های معروف جایگاه ویژهای دارد. شام آخر بیش از اینکه یک نقاشی باشد، یک تفسیر تصویر از واقعهای مهم در آیین مسیحیت است. جزئیات این نقاشی به قدری موشکافانه طراحی شده که بسیاری از مفسرین آثار هنری خود را در کشف تمام آثارش ناکام میدانند. از رومیزی گره خورده در تصویر گرفته تا هارمونی رنگ لباس مسیح و کسی که در کنارش نشسته است یا حتی نحوه قرارگیری سر افراد، هیچ یک بیدلیل و تصادفی به این اثر اضافه نشدهاند.
این نقاشی به زمانی اشاره دارد که مسیح به حواریون خبر خیـ*ـانت یکی از اعضا را میدهد و در آن ثانیههای پرتنش، در چهره هر یک از افراد ژست انکار، ترس، خشم، ناراحتی، بهتزدگی و حتی لبخند و بی تفاوتی دیده میشود. صورت مسیح در مرکزیترین قسمت نقاشی قرار گرفته است و هنرمند نهایت سعی خود را برای به کار بردن قرینگی به کار گرفته. درست مثل بسیاری از معروفترین نقاشی های جهان، شام آخر حرفهای زیادی برای گفتن دارد اما برای اینکه از معرفی سایر نقاشی های معروف غافل نشویم به چند نکته مختصر زیر بسنده میکنیم:
- شام آخر در واقع یک پروژه شکست خورده بود، زیرا نقاشی روی یک سطح نامناسب کشیده شد و پس از گذشت چند دهه رنگ آن رفت. با این حال با ترمیمهای متعدد هنوز اصل ماجرا باقی مانده است.
- سمبولیسم در نقاشی شام آخر به طور کامل به کار رفته است، برای مثال برخی از افراد، نمک ریخته بر میز در کنار یهودا را نماد نگونبختی او میدانند.
- داوینچی برای ترسیم دقیق اضلاع در نقاشی و رعایت قرینگی، یک میخ را در مرکزیترین نقطه دیوار کوبید تا در محاسبات دقیق اشتباه نکند.
- طبق اکتشافات یک موسیقیدان ایتالیایی به نام پالا مارینا گیووانی در نقاشی شام آخر یک نت موسیقی نهفته است. او با بررسی موقعیت قرارگیری دستها و تکههای نان در یک خط مستقیم به این نتیجه رسید.
- به دلیل تعصبات مذهبی برخی از قسمتهای نقاشی پاک شد که مهمترین مورد در سال 1652 اتفاق افتاد. در آن سال برخی از مذهبیون قسمتی که پاهای مسیح را به تصویر میکشید پاک کردند زیرا این تصویر را نوعی بی احترامی میدانستند.
- ناپلئون بناپارت محل این نقاشی را تبدیل به استبل اسبها کرده بود و در پی آن آسیبهای مختلفی به نقاشیای که امروز به عنوان بهترین نقاشی جهان شناخته میشود، وارد شد.