زبان آذری باستان یا پارسی آذری یا پهلوی آذری زبانی است از خانوادهٔ زبانهای ایرانی غربی که در بخش آذربایجان (آتورپاتکان) و زنجان پیش از گسترش زبان ترکی رایج بودهاست و امروزه گسترهٔ آن محدود شدهاست. بیشتر دانشمندان ایرانشناس، در بازگویی ریشهٔ تاریخی این زبان آن را آریایی دانسته که تاریخدانان و جغرافینویسان اسلامی نیز آن را «پارسی آذری»، «پهلوی آذری» و «آذری» خواندهاند. برخی زبان شناسان بر این باورند که زبانهای تاتی جنوبی در اطراف تاکستان مانند گویشهای هرزندی و کرنگانی، بازماندگان این زبان هستند. افزون بر این، زبان آذری باستان نزدیکی زیادی با زبان تالشی و زبان زازایی داشتهاست. هر دو زبان زازا و تالشی از بقایای آذری قدیم به شمار می روند.[۱][۲][۳] هنینگ، زبان شناس و ایران شناس، نشان داد که هرزندی دارای بسیاری از ویژگی های زبانی مشترک با تالشی و زازا است و هرزندی را بین تالشی و زازا قرار داد.