آموزش اصول گویندگی خوب به زبان ساده

[تی ناز]

یکی از مهم‌ترین نکاتی که هر فردی برای رسیدن به موفقیت در هر زمینه‌ای می بایست در نظر بگیرد، گویندگی و فن بیان خوب است. فن بیان و گویندگی خوب باعث می‌شود فرد، منظور و هدف خود را شفاف‌تر بیان کند و راحت‌تر بتواند با دیگران ارتباط برقرار کند.

گویندگی، یک هنر محسوب می‌شود و برای رسیدن به هر هنر و مهارتی باید تجربه کسب کرد و تلاش مستمر داشت. ما در این مقاله سعی کردیم اصول گویندگی خوب و راهکار رسیدن به فن بیان بهتر را شرح دهیم … موارد زیر نمونه ایی از ویژگی‌های گوینده حرفه‌ای و چند مورد از اصول گویندگی خوب است که دانستنش برای هر هنرجویی الزامیست و از طرفی متقاضیان خدمات صوتی مانند کتاب صوتی، نریشن و.. که به دنبال سفارش گویندگی هستند با شناخت اصول گوینده خوب می توانند افراد حرفه ایی را برای تولید محتوای خود انتخاب کنند

 

[تی ناز]

چند نمونه از اصول گویندگی خوب
_سواد و اطلاعات کافی
_صدایی زیبا و گوش‌نواز
_شناخت مخاطب
_حنجره‌ای با قدرت بالا
_داشتن هارمونی و پیوستگی در بیان مطالب
-تنفس صحیح
_توقف و مکث و تاکید صحیح
_مدیریت لحن و صدا
_ریتم و سرعت مناسب
_گویندگی با مدت‌زمان مناسب
_تمرین و پشتکار مناسب

 

[تی ناز]

سواد و اطلاعات کافی
یکی از مهم‌ترین اصول گویندگی خوب، داشتن پشتوانه‌ای از اطلاعات و آگاهی‌های به‌روز است.
مخاطبان اطلاعات کلامی و طرز بیان خود را از نحوه صحبت گویندگان الگوبرداری می‌کنند. بنابراین گوینده خوب و حرفه‌ای باید مطالعات گسترده‌ای در زمینه ادبیات و همچنین آگاهی کافی در مورد شیوه گفتمان روز جامعه داشته باشد و به‌عبارتی هم زبان موجود در ادبیات اصیل را بشناسد و هم بداند مردم عصر حاضر چه اصطلاحاتی در گفتمان خود بکار می برند.

همچنین گویندگان وظیفه مقدس انتقال فرهنگ ایرانی( زبان فارسی) به کودکان و نسل جوان را برعهده دارند و می‌بایست با داشتن سواد بالا و آگاهی فراوان از جنبه‌های مختلف زبان فارسی این وظیفه خطیر را به سرانجام برسانند.

 

[تی ناز]

صدایی زیبا و گوش‌نواز

انسان‌ها ذاتا زیبایی‌ را دوست دارند و ازهمین‌رو زمانی‌که گوینده صدایی دل‌نشین داشته باشد، باعث جذب و همراهی بیشتر مخاطب و چندین برابر شدن تاثیرگذاری متن می‌شود.
و اگر صدای زیبا و گوش‌نواز با تکنیک و اصول گویندگی خوب همراه شود، به طرزی در دل‌وجان مخاطب نفوذ می‌کند که خاطره و طنین زیبایی آن برای چندین نسل در ذهن مخاطبان ماندگار می‌شود.
به‌طور معمول داشتن صدایی زیبا ژنتیکی و جزو استعدادهای مادرزادی افراد محسوب می‌شود اما می‌توان یک‌صدای معمولی را تقویت کرد و با تمرین درست پرورش داد، به گونه‌ای که برای مخاطب دل‌نشین و جذاب به‌نظر آید.

 

[تی ناز]

شناخت مخاطب

بدون شناخت مخاطب، خوانش جذاب‌ترین متن توسط حرفه‌ای‌ترین گوینده، تاثیر واقعی خود را از دست می‌دهد. برای مثال زمانی‌که مخاطبتان کودکان هستند، نمی‌توان با لحن گویندگی خبر، متن را خواند و بالعکس.
شناخت مخاطب به گوینده در انتخاب اصطلاحات، لحن، ریتم خوانش و…کمک شایانی می‌کند، به‌نحوی‌که می‌توان شناخت مخاطب را یکی از مهم‌ترین اصول گویندگی خوب دانست.

 

[تی ناز]

حنجره‌ای با قدرت بالا

منظور از قدرت بالای حنجره این است که گوینده تاب و تحمل چه میزان حجم از گویندگی را دارد؟ شاید بعضی از گویندگان صدایی قوی داشته باشند اما حنجره آنان پس‌از گذشت مدت‌زمان کمی از گویندگی خسته شود و توان خود را از دست بدهد و بالعکس ممکن است گوینده‌ای با صدایی ظریف به‌علت داشتن حنجره قوی مدت‌زمان طولانی‌تری را بدون خستگی گویندگی کند.

البته رسیدن به این میزان از ورزیدگی و قدرت حنجره، نیازمند تجربه و تمرین بسیار بالا است. در این زمینه می‌توانیم فعالیت بدن سازان را مثال بزنیم، هرچقدر بدن‌سازی بیشتر ورزش کرده باشد، آمادگی بالاتری برای بلند کردن وزنه‌های سنگین‌تر و همچنین تاب و تحمل تایم طولانی‌تری در وزنه‌برداری را دارد. بنابراین حنجره قوی،با تمرین و تجربه بیشتر به دست می آید.

 

[تی ناز]

داشتن هارمونی و پیوستگی در بیان مطلب

پرداختن زیاد به جزئیات یا کلی‌گویی صرف و همچنین نداشتن مقدمه و پایان مناسب، از هارمونی و پیوستگی مطلب کم می‌کند.
یکی از اصول گویندگی خوب این است که مطلب به‌گونه‌ای بیان شود که مخاطب بتواند با مفهوم یا داستان آن همراهی کند. اگر مطلب هارمونی و پیوستگی داشته باشد ابداً مخاطب سردرگم نمی‌شود و احتمال این‌که با انگیزه و بدون سر رفتن حوصله مطلب را تا انتها دنبال کند بسیار است.

 

[تی ناز]

تنفس صحیح

تنفس صحیح که از آن به‌عنوان تنفس دیافراگمی در حرفه گویندگی یاد می‌شود، درواقع جزو ابتدایی ترین و حیاتی ترین اصول گویندگی خوب است.تنفس صحیح ارتباط مستقیمی در کیفیت گویندگی و دل‌نشین‌تر شدن صدا دارد.یکی دیگر از علت‌های مهم تأکید بر تنفس دیافراگمی در گویندگی این است که اگر در زمان گویندگی از تنفس دیافراگمی استفاده نشود حنجره دچار آسیب می‌شود ،هرچقدر گوینده مهارت بالاتری در تنفس دیافراگمی داشته باشد متن‌های بلندتری بدون مکث می‌تواند بخواند و بهتر خواهد توانست خوانش خود را کنترل کند
انسان‌ به‌طور طبیعی در دوران نوزادی تنفسشان دیافراگمی است اما با بالاتر رفتن سن، تنفس سینه‌ای جایگزین آن را می‌شود و کسانی که قصد دارند حرفه گویندگی را دنبال کنند می‌بایست با تلاش و تمرین تنفس دیافراگمی را بازیابند.

 

[تی ناز]

مدیریت لحن و صدا

استفاده از لحن مناسب در گویندگی موجب می‌شود تا مخاطب علاوه‌بر درک مفهوم،با متن بیشتر همدلی کند و احساسات، چالش‌های موجود در متن و کاراکترها را بهتر در ذهن خود تجسم کند.
اگر متنی با لحنی غیرمتناسب خوانده شود، علاوه‌بر آنکه مخاطب از موضوع داستان جدا می‌شود ممکن است به‌علت نامفهوم بودن آن حوصله‌اش سر برود و نتواند تا پایان همراهی کند .
به‌طورخلاصه لحن، روح جمله است. با لحن درست است که متن تاثیرگذار می‌شود و می‌تواند با مخاطب ارتباط برقرار کند.
تشخیص لحن مناسب برعهده‌ی گوینده است و با در نظر گرفتن هدف و موضوع متن و همچنین شناخت مخاطب، می‌تواند لحن درست را انتخاب کند.
علاوه‌بر تشخیص لحن درست، اجرای لحن موردنظر هم مهارت دیگری است که تنها گویندگان باتجربه و ماهر از پس آن برمی‌آیند، درواقع یکی از المان‌های که می‌توان گوینده‌ای را حرفه‌ای یا آماتور در نظر گرفت، میزان تبحر او در اجرای لحن های مختلف متن و تسلطش در صدابازیگری است.

 

[تی ناز]

ریتم و سرعت مناسب

اگر صدای آمبولانس یا آتش نشانی برای چند دقیقه مداوم قطع نشود، موجب عصبی شدن شدن شنوندگان و پریشانی آنان می‌گردد که یکی از علت‌هایش سرعت و ریتم یکنواخت است. در گویندگی هم این‌چنین است، اگر متن از ابتدا تا انتها با یک میزان سرعت خوانده شود، شنونده را عصبی و کلافه می‌کند.

یک گوینده حرفه‌ای متناسب با متن ریتم خوانش خود را تغییر می‌دهد، برای مثال زمانی‌که کاراکتری در داستان درحال هشدار دادن و خبر کردن افراد است، گوینده با ریتمی تند تر متن را می‌خواند اما در موقعیت دیگری مانند زمانی‌که کاراکتر در بیمارستان در بستر بیماری است، گوینده با سرعتی آهسته‌تر دیالوگ‌هایش را می‌خواند.

ریتم مناسب علاوه‌بر آنکه مانع از سر رفتن حوصله‌ی شنوندگان می‌شود باعث بالاتر رفتن میزان درک مخاطب از مفهوم و همچنین افزایش همدلی او با متن می‌شود.