افشاریّه (1148-1210 ه.ق./ 1735-175 م.)
افشاریّه از ایل های ساکن «ترکستان» بودند که از ترسِ پیشروی مغول به نواحی «آذربایجان» پناهنده شدند. شاه اسماعیل عده ای از ایشان را به شمال «خراسان» کوچ داد تا در «اَبیوَرد» ساکن شوند و در برابر اُزبَکان که پیوسته مشغول دست اندازی به نواحی داخلی بودند، بایستند.
در اواخر روزگار صفویّه که ضعف حکومت مرکزی و بی کفایتی پادشاهان، همراه با هجوم و چپاول و غارت افغان ها و اُزبکان در شرق و ترکان عثمانی در غرب، سرزمین ایران را پاره پاره می کرد، نادرقلی از این طایفه، شجاعانه قد برداشت. نوشته اند که پس از تحکیم سلطنت و آرام کردن اوضاع داخلی، روزی نادرشاه به سران سپاه گفت:
آن زمان شما دلاوران کارآمد کجا بودید که هرکس به این سرزمین تاخت و تاز می کرد؟
بزرگان گفتند:
ما همین جا بودیم، امّا تو کجا بودی؟
در واقع، نادر علاوه بر دلاوری و تدبیر در امور نظامی، مدیری بزرگ و فرماندهی لایق به شمار رفته است.
سلطنت سلسله افشاریّه، در حدود ده سال پس از آنکه نادر عملاً همه اختیارات کشوری و لشکری را در دست گرفته بود، از نوروز سال 1148 ه.ق./ 1735 م. زمانی که وی بنا به رأی عموم بزرگان و سران سپاه، رسماً پادشاه ایران گردید، آغاز شد. پس از کشته شدن نادرشاه تا نزدیک شصت سال افرادی از این خاندان حکومت های محلی داشتند؛ اما در واقع این دوره با نادر آغاز و با او به انجام رسیده بود.
آخرین فرد از حکمروایان افشار، شاهرخ میرزا، پسر رضا قلی میرزا و نوه نادرشاه است که مدتی کوتاه در «مشهد» حکومت کرد و عاقبت در «زندان آقا محمدخان قاجار» زیر شکنجه درگذشت. پس از او، پسرش دعوی سلطنت داشت؛ امّا در سال 1218 ه.ق./ 1803 م. به دست فتحعلی شاه قاجار برافتاد.
افشاریّه از ایل های ساکن «ترکستان» بودند که از ترسِ پیشروی مغول به نواحی «آذربایجان» پناهنده شدند. شاه اسماعیل عده ای از ایشان را به شمال «خراسان» کوچ داد تا در «اَبیوَرد» ساکن شوند و در برابر اُزبَکان که پیوسته مشغول دست اندازی به نواحی داخلی بودند، بایستند.
در اواخر روزگار صفویّه که ضعف حکومت مرکزی و بی کفایتی پادشاهان، همراه با هجوم و چپاول و غارت افغان ها و اُزبکان در شرق و ترکان عثمانی در غرب، سرزمین ایران را پاره پاره می کرد، نادرقلی از این طایفه، شجاعانه قد برداشت. نوشته اند که پس از تحکیم سلطنت و آرام کردن اوضاع داخلی، روزی نادرشاه به سران سپاه گفت:
آن زمان شما دلاوران کارآمد کجا بودید که هرکس به این سرزمین تاخت و تاز می کرد؟
بزرگان گفتند:
ما همین جا بودیم، امّا تو کجا بودی؟
در واقع، نادر علاوه بر دلاوری و تدبیر در امور نظامی، مدیری بزرگ و فرماندهی لایق به شمار رفته است.
سلطنت سلسله افشاریّه، در حدود ده سال پس از آنکه نادر عملاً همه اختیارات کشوری و لشکری را در دست گرفته بود، از نوروز سال 1148 ه.ق./ 1735 م. زمانی که وی بنا به رأی عموم بزرگان و سران سپاه، رسماً پادشاه ایران گردید، آغاز شد. پس از کشته شدن نادرشاه تا نزدیک شصت سال افرادی از این خاندان حکومت های محلی داشتند؛ اما در واقع این دوره با نادر آغاز و با او به انجام رسیده بود.
آخرین فرد از حکمروایان افشار، شاهرخ میرزا، پسر رضا قلی میرزا و نوه نادرشاه است که مدتی کوتاه در «مشهد» حکومت کرد و عاقبت در «زندان آقا محمدخان قاجار» زیر شکنجه درگذشت. پس از او، پسرش دعوی سلطنت داشت؛ امّا در سال 1218 ه.ق./ 1803 م. به دست فتحعلی شاه قاجار برافتاد.