روانشناسی دلیریوم

[تی ناز]

برخی از تفاوت‌های بین نشانه‌های دلیریوم و زوال عقل عبارت‌اند از:

آغاز علائم
شروع نشانه‌های دلیریوم در یک زمان کوتاه اتفاق می‌افتد، درحالی‌که زوال عقل معمولا با علائم نسبتا جزئی آغاز می‌شود و به‌تدریج در طول زمان وخیم‌تر می‌شود.

میزان تمرکز
در دلیریوم، توانایی تمرکز یا توجه به‌شکل قابل‌ ملاحظه‌ای ضعیف می‌شود. اما شخص در مراحل اولیۀ زوال عقل عموما هوشیار باقی می‌ماند.
نوسانی‌بودن علائم
علائم ظاهری دلیریوم اغلب می‌توانند به‌شکل قابل‌ ملاحظه‌ای در طول روز نوسان داشته باشند. افراد مبتلا به زوال عقل ممکن است گاهی اوقات در طول روز بدترین و بهترین حالت‌شان را داشته باشند، درحالی‌که مهارت حافظه و تفکر آنها در کل روز در سطح نسبتا ثابتی قرار دارد.

 

[تی ناز]

علت دلیریوم
دلیریوم هنگامی بروز می‌کند که ارسال و دریافت سیگنال‌های عادی در مغز ضعیف شود. این اختلال به‌احتمال‌زیاد ناشی از عوامل متعددی است که مغز را آسیب‌پذیر می‌کنند و سبب عملکرد نادرست در فعالیت‌های مغزی می‌شوند.

این بیماری ممکن است یک یا چند علت داشته باشد. به‌عنوان‌ مثال گاهی احتمال دارد ترکیبی از یک وضعیت پزشکی و مسمومیت دارویی باشد، اما گاهی‌اوقات تشخیص علت آن ناممکن است. علل احتمالی ابتلا به این بیماری عبارت‌اند از:

 

[تی ناز]

داروهای خاص یا مسمومیت دارویی؛
مسمومیت دارویی، الکلی یا ترک اعتیاد؛
وضعیت پزشکی مانند سکتهٔ مغزی، حملهٔ قلبی، وخیم‌شدن بیماری ریه یا کبد یا آسیب ناشی از سقوط؛
عدم‌ تعادل متابولیسمی مانند کمبود سدیم یا کلسیم؛
بیماری شدید، مزمن یا لاعلاج؛
تب و عفونت حاد، به‌ویژه در کودکان؛
عفونت دستگاه ادراری، ذات‌الریه یا آنفولانزا، به‌ویژه در افراد مسن؛
قرارگرفتن در معرض سمومی مانند مونوکسیدکربن، سیانور و نظایر آنها؛
سوءتغذیه یا کم‌آبی؛
محرومیت از خواب یا رنج‌های شدید عاطفی؛
درد؛
جراحی یا سایر شیوه‌های پزشکی که با بیهوشی انجام می‌شوند.

 

[تی ناز]

برخی داروها (یا ترکیبی از آنها) نیز می‌توانند سبب ابتلا به دلیریوم شوند. به‌عنوان‌ مثال:

داروهای مسکن؛
داروهای خواب‌آور؛
داروهایی برای اختلالات خلقی مانند اضطراب و افسردگی؛
داروهای ضدحساسیت (آنتی هیستامین‌ها)؛
داروهای آسم؛
داروهای استروئیدی به نام کورتیکواستروئیدها؛
داروهای بیماری پارکینسون؛
داروهای درمان اسپاسم یا تشنج.

 

[تی ناز]

پیشگیری از دلیریوم
موفق‌ترین روش‌های پیشگیری از دلیریوم، عوامل خطری را هدف قرار می‌دهند که منجر به عود این بیماری می‌شوند. محیط‌های بیمارستانی این بیماری را تا حدودی تشدید می‌کنند؛ تغییر مکرر اتاق، شیوه‌های تهاجمی جراحی، صداهای بلند، روشنایی ضعیف و کمبود نور طبیعی و نیز مشکلات خواب این بیماری را فقط بدتر می‌کند.

شواهد نشان می‌دهد که راهبردهای خاصی می‌تواند سبب جلوگیری یا کاهش شدت علائم دلیریوم شود، راهبردهایی مانند عادت به خواب خوب، نگه‌داشتن فرد در آرامش و دادن حس خوب به او و نیز کمک به پیشگیری از بروز مشکلات یا سایر عوارض پزشکی.