طرحواره
طرحواره یا تله ذهنی به چارچوبهایی گفته میشود که عمدتا بر اساس تجربیات ما در دوران کودکی یا رفتار والدین با ما شکل گرفته و به نوعی رفتار و عقاید ما را تحت تاثیر قرار میدهد.
مشکل کار آنجاست که معمولا این طرحوارهها ما را از تصمیمگیری و انتخاب صحیح بازمیدارند و باعث میشوند که تنها اطلاعاتی را که مطابق این چارچوبهاست حفظ کنیم و در تصمیمگیریهای خود لحاظ کنیم.
طرحوارهها در لحظات تصمیمگیری ممکن است مانند یک میانبر ما را از مسیر سختتر و طولانیتر جدا کرده و از طریق یک مسیر کوتاه به تصمیم نهایی برسانند؛ در حالی که مشخص نیست این تصمیم تا چه اندازه صحیح است.
طرحوارهها ممکن است تا حدی مشکل ساز شوند که باعث برهمریختن روال زندگی ما و اطرافیانمان شود.
بعد از او ژان پیاژه اصطلاح طرحواره را به علم روانشناسی معرفی کرد. بنابر نظر او، طرحواره، دانش (به معنی هرگونه اطلاعات جدید) و فرآیند کسب آن را در برمیگیرد. با هر تجربهی جدیدی طرحوارههای قدیمی توسعه یافته یا اصلاح میشوند.
طرحواره یا تله ذهنی به چارچوبهایی گفته میشود که عمدتا بر اساس تجربیات ما در دوران کودکی یا رفتار والدین با ما شکل گرفته و به نوعی رفتار و عقاید ما را تحت تاثیر قرار میدهد.
مشکل کار آنجاست که معمولا این طرحوارهها ما را از تصمیمگیری و انتخاب صحیح بازمیدارند و باعث میشوند که تنها اطلاعاتی را که مطابق این چارچوبهاست حفظ کنیم و در تصمیمگیریهای خود لحاظ کنیم.
طرحوارهها در لحظات تصمیمگیری ممکن است مانند یک میانبر ما را از مسیر سختتر و طولانیتر جدا کرده و از طریق یک مسیر کوتاه به تصمیم نهایی برسانند؛ در حالی که مشخص نیست این تصمیم تا چه اندازه صحیح است.
طرحوارهها ممکن است تا حدی مشکل ساز شوند که باعث برهمریختن روال زندگی ما و اطرافیانمان شود.
تاریخچه طرحواره
بارتلت نخستین روانشناسی بود که مفهومی مشابه طرحواره را بیان کرد. او معتقد بود که درک ما از جهان به کمک شبکهای از ساختارهای ذهنی شکل میگیرد.بعد از او ژان پیاژه اصطلاح طرحواره را به علم روانشناسی معرفی کرد. بنابر نظر او، طرحواره، دانش (به معنی هرگونه اطلاعات جدید) و فرآیند کسب آن را در برمیگیرد. با هر تجربهی جدیدی طرحوارههای قدیمی توسعه یافته یا اصلاح میشوند.