🔶️جنگ های دوران خلافت امام علی (ع)
◾حضرت در خلافت چهار سال و نه ماهه خویش، سه بار به پیکار با دشمنان خویش رفت. این پیکارها عبارتند از:
جنگ جمل در سال 36 هجری با ناکثین
جنگ صفین در سال 37 هجری با قاسطین
جنگ نهروان در سال 38 هجری با مارقین
...........................
◾جنگ جمل:
•علت جنگ جمل(جنگ با ناکثین) آن بود که طلحه و زبیر از این که در حکومت علی علیه السلام به استانداری منطقه ای منصوب شوند، مأیوس و نومید شدند.
•از طرف دیگر، از جانب معاویه به هر دو نفر نامه ای، تقریباً به یک مضمون، رسید.
•این دو صحابی ساده لوح، فریب نامه ی معاویه را خوردند و تصمیم گرفتند که از مدینه به مکه بروند و در آنجا به گردآوری افراد و ساز و برگ جنگ بپردازند و عایشه، همسر رسول خدا (صلی الله علیه و آله) همراه آنان سوار بر شتر سرخ مو عازم جنگ شد. عایشه می گفت: مردم! عثمان به ناحق کشته شده است و من انتقام خون او را می گیرم.
•جنگ جمل در یک درگیری یک روزه؛ اما سخت با دادن کشته بسیار از هر دو طرف و با شکست ناکثین پایان یافت
•امام، عایشه را به همراه برادرش محمد بن ابیبکر به بصره و از آنجا توسط شماری زن و مرد بصری به مدینه فرستاد.
•پس از جنگ جمل، حضرت کوفه را به عنوان مرکز خلافت برگزید و از آنجا که می دانست شورش پیمان شکنان گناهی است از گناهان معاویه که آنان را به نقض میثاق تشویق کرده، با سپاهی عظیم از کوفه حرکت فرمود و در بیابان صفین با معاویه برخورد کرد. و به این ترتیب، نبردی سخت و طولانی بین سپاه عراق و شام درگرفت.
...........................
■جنگ صفین
•جنگ با معاویه و شامیان به خوبی پیش رفت تا اینکه سپاه شام با حیله عمر و عاص قرآن ها را بر نیزه کردند.
•عدهای ساده لوح نیز فریب این حیله را خوردند و گفتند که آنها هم مسلمانند و ما نباید با آنها بجنگیم. پس قرآن بین حکم میکند.
•در نتیجه ماجرای حکمیت پیش آمد. عمر و عاص به نمایندگی شامیان در آمد و ابوموسی اشعریِ ساده لوح نیز نماینده امام شد.
•در حکمیت هم ابوموسی اشعری، حکم امام علیه السلام که خلاف میل ایشان انتخاب شده بود جهالت کرد و خلافت به عهده معاویه افتاد.
...........................
◾جنگ نهروان
•پس از جنگ صفین جاهلانی که تن به حکمیت دادند گفتند گناه کردهایم و توبه کردیم، علی علیه السلام نیز باید توبه کند.
•سپس در محلی به نام نهروان جمع شدند و شروع به ایجاد اخلال در کار امام علیه السلام نمودند.
•تلاش امام علیه السلام برای هدایتشان بی فایده بود.
•بنابراین لشگری را عازم جنگ با آنان کردند که در نهایت با شکست خوارج پایان یافت.