🔍علم و دانش آرتریت‌روماتوئید یا روماتیسم مفصلی‌ چیست؟

[immortallgirl]

آرتریت روماتوئید یک بیماری التهابی مزمن است که می‌تواند به ایجاد آسیب جدی در مفاصل منجر شود. در این مطلب به علائم، راهکارهای تشخیص و درمان و اهمیت درمان به موقع و سبک زندگی سالم در افراد مبتلا به این بیماری می‌پردازیم.

آرتریت‌روماتوئید یا روماتیسم مفصلی‌ چیست؟​

آرتریت روماتوئید (Rheumatoid Arthritis)، به اختصار RA، که آن را با نام روماتیسم مفصلی هم می‌شناسیم، یک بیماری التهابی مزمن است که باعث درد، تورم و سفتی (کاهش انعطاف) مفاصل می‌شود. این بیماری یکی از انواع مختلف آرتریت است و زمانی پیش می‌آید که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به مفاصل حمله می‌کند. علت دقیق آرتریت‌روماتوئید و این‌که چرا سیستم ایمنی به مفاصل حمله می‌کند، ناشناخته است، اما به‌نظر می‌رسد عوامل ژنتیکی و محیطی در بروز این بیماری دخیلند.
آرتریت‌روماتوئید در درجه اول مفاصل ما را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد، اما می‌تواند علاوه بر مفاصل بسیاری از قسمت‌های دیگر بدن را هم درگیر کند.
باید به خاطر داشته باشیم که آرتریت‌روماتوئید با استئوآرتریت که شایع‌ترین شکل آرتریت است، متفاوت است. استئوآرتریت زمانی پیش می‌آید که غضروف محافظت‌‌‌کننده از مفاصل به مرور زمان فرسوده شود. با این وجود، ممکن است یک نفر هم زمان به هر دوی این مشکلات مبتلا باشد.
علائم مفصلی آرتریت‌روماتوئید معمولاً به‌تدریج به‌وجود می‌آیند. بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری، علائمی دارند که به‌طور مداوم وجود دارند، بعضی دیگر علائمشان به‌طور کامل برطرف می‌شود و تعدادی دیگر دوره‌های متناوب داشتن علائم و بی‌علامتی را تجربه می‌کنند. زمان شروع، شدت، علائم و عوارض این بیماری می‌تواند از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت باشد.

علائم آرتریت‌روماتوئید یا روماتیسم مفصلی‌​

در بیشتر موارد، علائم این بیماری به‌تدریج ظاهر می‌شوند و ممکن است هفته‌ها یا ماه‌ها بگذرد تا آن‌قدر آزاردهنده شوند که مجبور به مراجعه به پزشک بشویم. علائم اولیه ممکن است شامل خستگی، درد عضلانی، تب خفیف، کاهش وزن و بی‌حسی و گزگز دست‌ها باشد. در بعضی موارد، این علائم پیش از این که درد یا سفتی مفصل قابل‌توجه باشد، بروز پیدا می‌کنند.

درگیری مفاصل در آرتریت‌روماتوئید​

آرتریت روماتوئید معمولاً مفاصل یکسانی را در هر دو طرف بدن تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، با این وجود، ممکن است علائم در یک سمت شدید‌تر از طرف دیگر باشد.
به‌طور معمول در مراحل اولیه، مفاصل کوچک تحت‌تأثیر قرار می‌گیرند، به‌ویژه مفاصل انگشت‌های دست و پا. در موارد کمتر، ممکن است درگیری از یک مفصل منفرد و بزرگ، مثل زانو یا شانه شروع شود، یا ممکن است از یک مفصل به مفصل دیگر گسترش پیدا کند.
با پیشرفت بیماری، بیشتر افراد در نهایت دچار التهاب مفاصل در بازوها یا پاها می‌شوند. در بعضی از افراد لگن و بخش بالایی ستون فقرات دچار التهاب می‌شود.

علائم مفصلی آرتریت‌روماتوئید​

علائم مفصلی این بیماری شامل سفتی‌، درد، قرمزی، گرمی و تورم می‌شود. خشکی مفاصل صبح‌ها و بعد از مدتی بی‌حرکتی بیشتر آزاردهنده است، هرچند که سایر انواع آرتریت هم ممکن است به سفتی مفاصل منجر شوند، معمولاً خشکی مفصل ناشی از آرتریت‌روماتوئید می‌تواند بیشتر از یک ساعت طول بکشد.
مفاصلی که ممکن است در این بیماری تحت‌تأثیر قرار بگیرند، عبارتند از: دست‌ها، مچ، آرنج، شانه، پا، مچ پا، زانو، لگن و گردن.
مفاصل دست‌ها در بیشتر موارد اولین مفاصلی هستند که تحت‌تاثیر قرار می‌گیرند. در این شرایط معمولاً قدرت دست کاهش پیدا می‌کند و در صورت تداوم التهاب مفاصل، به‌مرور زمان ناهنجاری‌های مشخصی در دست افراد مبتلا به آرتریت‌روماتوئید پیش می‌آید.

مفاصل درگیر در آرتریت‌روماتوئید​

مفاصلی که ممکن است در آرتریت‌روماتوئید درگیر شوند عبارتند از:

مفاصل دست‌ها​

در بیشتر موارد، اولین مفاصل درگیر در این بیماری‌، مفاصل دست‌ها هستند که موقع فشرده‌شدن حساس می‌شوند و معمولاً قدرتشان کم می‌شود. در بعضی موارد قرمزی و تورم هم در کل دست دیده می‌شود.

مچ دست​

در مراحل اولیه بیماری، ممکن است خم‌کردن مچ به عقب سخت شود.

آرنج​

ممکن است دچار تورم شود و با فشرده‌شدن بعضی از اعصاب، فرد دچار بی‌حسی یا احساس سوزن‌سوزن شدن در انگشت‌ها شود.

شانه​

ممکن است در مراحل بعدتر بیماری، ملتهب و دچار درد و محدودیت در حرکت شود.

پا​

مفاصل پاها به‌خصوص مفاصل در پایه انگشت‌های پا، معمولا در مراحل اولیه بیماری تحت‌تاثیر قرار می‌گیرند )التهاب در شست پا کمتر شایع است). حساسیت در این مفاصل ممکن است باعث شود که فرد در زمان ایستادن و راه‌رفتن وزن خود را روی پاشنه پا قرار بدهد و در حالی که انگشت‌های پا را به سمت بالا خم کرده است، راه برود. تورم و قرمزی در قسمت بالای پا و درد در قسمت پاشنه پا هم ممکن است وجود داشته باشد.

مچ پا​

التهاب مچ پا ممکن است به آسیب عصبی و بی‌حسی و گزگز در پا منجر ‌شود.

زانو​

تورم زانو می‌تواند به مشکل در خم‌کردن زانو، و آسیب رباط‌های حمایت‌کننده از زانو و انتهای استخوان‌هایی منجر شود که در مفصل زانو به هم می‌رسند.

مفصل ران​

التهاب مفصل ران که ممکن است در مراحل بعدی بیماری پیش بیاید. درد مفصل ران می تواند راه‌رفتن را سخت کند.

گردن​

آرتریت‌روماتوئید ممکن است به التهاب گردن (ستون‌فقرات گردنی) منجر شود. التهاب ستون‌فقرات گردنی می‌تواند باعث درد و سفتی در گردن و سردرد شود و خم شدن گردن و چرخاندن سر را سخت کند.

اهمیت کاهش استرس در آرتریت‌روماتوئید​

مواجه‌شدن با ماهیت غیرقابل پیش‌بینیِ آرتریت‌روماتوئید می‌تواند سخت باشد، چرا که در بعضی روزها درد و خشکی مفاصل بیشتر از روزهای دیگر خواهد بود و ممکن است هیچ راهی هم برای پیش‌بینی زمان تشدید بیماری وجود نداشته باشد. این وضعیت می‌تواند به بروز افسردگی، احساس استرس یا اضطراب در بعضی از افراد منجر شود. گاهی اوقات هم این احساسات می‌توانند به دلیل عدم‌کنترل خوبِ درد و یا خستگی به وجود بیایند. برای مقابله با این احساسات، بهتر است با پزشک معالج خود صحبت کنیم، تا او بتواند با تجویز دارو یا ارائه خدمات بهداشت روانی به ما کمک کند.